انسان ها به دانشگاه مهدوى است؛ دانشگاهى كه در آن ملیّت و قومیّت، مذهب، نژاد، مقطع زمانى و... مطرح نیست؛ بلكه فراملّى، قومى، نژادى و انسانى است. براین اساس قیام مهدوى، به حدى گسترده و فراگیر است كه در قلمرو آن، همه ملیت ها و گروه ها - از گذشته تا حال و آینده - حضور دارند و حتى ملائكه الهى نیز در آن به ایفاى نقش مى پردازند.
پس از آن جایى كه در میان یاران حضرت، پیامبران و اولیاى الهى (چون عیسى، یوشع، خضر، اصحاب كهف و... علیهم السلام) و هم از اصحاب پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) و امیرمؤمنان (علیه السلام) (چون سلمان و مالك، ابوذر و...) حضور دارند، مى توان گفت آنان عصاره تاریخ خواهند بود. علاوه بر آن كه خود حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ادامه دهنده راه همه پیامبران و اوصیاء و دارنده همه سنن و مواریث آنان است؛ به طور طبیعى یارانش نیز دارنده این میراث گران بها خواهند بود.
البته در مجامع روایى بر 313 یار خاص آن حضرت تاكیدات ویژه اى شده و اوصاف و خصلت هایى براى آنان شمارش شده است كه نشان مى دهد واقعا آنان انسان هاى برتر، شایسته و برگزیده هستند و توان انجام این مأموریت بزرگ الهى را دارند.
اوصاف یاران در قرآن
در قرآن، آیاتى وجود دارد كه ویژگى هاى برشمرده آن ها را، مى توان بر یاران خاص حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) تطبیق داد و در بعضى از روایات نیز، بیان شده كه این آیات در مورد مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و اصحابش باشد؛ از جمله مى فرماید:
{یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤمِنِینَ أَعِزَّةٍ على الْكافِرِینَ یُجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ وَ لا یَخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ ذلِكَ فَضْلُ اللّهِ یُؤتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ» {48}
براساس این آیه خداوند در آینده جمعیتى را براى حمایت دین بر مى انگیزد و اوصاف كسانى را كه باید این رسالت بزرگ را انجام دهند، چنین شرح مى دهد:
1. آنان عاشق خدا بوده و جز به خشنودى او نمى اندیشند. هم خدا آن ها را دوست دارد و هم آنان خدا را دوست دارند. «یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ»
2. در برابر مؤمنان خاضع و فروتن هستند. «أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤمِنِینَ.»
3. در برابر ستمكاران قدرتمند هستند. «أَعِزَّةٍ عَلَى الْكافِرِینَ.»
4. جهاد در راه خدا برنامه همیشگى آنهاست. «یُجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ»
5. ثابت قدم بوده و از ملامت كنندگان باكى ندارند. «وَ لا یَخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ.»
در پایان مى فرماید: «به دست آوردن این امتیازات (علاوه بر كوشش شخصى)، مرهون فضل الهى است كه به هر كس شایسته باشد، داده مى شود. «ذلِكَ فَضْلُ اللّهِ یُؤتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ»
در روایتى از امام صادق (علیه السلام) اوصافى براى یاران حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بیان شده كه با اوصاف مذكور در آیه هماهنگ است{49}
به طور كلى مى توان اوصاف، و ویژگی های یاران خاص حضرت را در روایات چنین شمارش كرد.
اوصاف یاران در حدیث:
1. شناخت عمیق نسبت به خدا؛ امام صادق (علیه السلام) مى فرماید: «در قلوب آنان (یاران مهدى عجل الله تعالی فرجه الشریف)، نسبت به ذات خدا شكى نیست»{50}
آنان به وحدانیت خداوند آن چنان كه حق وحدانیت اوست، اعتقاد دارند»{51}
2. معرفت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)؛ امام سجاد (علیه السلام) مى فرماید: «آنان كسانى اند كه به امامت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف) اعتقاد دارند»{52}
3. اخلاص؛ امام جواد (علیه السلام) فرمود: «هنگامى كه براى مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، 313 تن از اهل اخلاص جمع شد، خداوند امر او را ظاهر خواهد كرد»{53}
4. اطاعت و فرمانبرى؛ امام صادق (علیه السلام) مى فرماید: «اطاعت آنان از امام، بیشتر از فرمان برى كنیز در برابر مولایش است»{54}
5. استقامت؛ آن حضرت هم چنین فرمود: «... گویا قلب هاى آنان مانند تكه هاى آهن است... محكم تر از سنگ است»{55}
6. جان نثارى؛ از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است: «آنان پروانه وار شمع وجود امام را در میان گرفته و او را با جانشان محافظت مى كنند (یحفون به)»{56}
7. برخوردارى از تأییدات الهى؛ امام على (علیه السلام) فرمود: «... خداوند مردى (مهدى عجل الله تعالی فرجه الشریف) را در آخرالزمان مى انگیزاند... او را به ملائكه اش تأیید كرده و انصارش را حفظ خواهد نمود»{57}
8.شهادت طلبى؛ امام صادق (علیه السلام) فرمود: «یاران مهدى، آرزو مى كنند كه در راه خدا به شهادت برسند»{58}
9. صبر و بردبارى؛ امام على (علیه السلام) مى فرماید: «یاران مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، گروهى اند كه به خاطر صبر و بردبارى در راه خدا، بر او منت نمى گذارند و از این كه جان خویش را تقدیم حضرت حق مى كنند، به خود نمى بالند و تكبر نمى كنند»{59}
10. شیران روز و زاهدان شب؛ امام صادق (علیه السلام) فرمود: «گویا من نظر مى كنم به قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و اصحاب او در نجف و كوفه، سجده ها به پیشانى هاى آن ها اثر گذاشته است؛ شیران در روز و راهبان در شب اند...»{60}
11. همدلى ؛ امام على (علیه السلام) فرمود: «ایشان یكدل و هماهنگ هستند»{61}
12. خواستار بركت؛ از امام صادق (علیه السلام) آمده است: «آنان بر فراز اسب هاى خود دست بر زین امام مى كشند و تبرك مى جویند»{62}
13. عبادت الهى؛ امام صادق (علیه السلام) فرمود: «در دل شب، از خشیت خداوند، ناله هایى دارند مانند ناله مادران پسر مرده» و «شب ها را با عبادت به صبح مى رسانند و روزها را با روزه به پایان مى برند»{63}
14. شجاعت؛ امام على (علیه السلام) مى فرماید: «همه شیرانى اند كه از بیشه ها خارج شده اند و اگر اراده كنند كوه ها را از جا بر مى كنند»{64}
15.علم و بصیرت؛ امام على (علیه السلام) مى فرماید: «پس گروهى در آن فتنه ها صیقلى مى شوند، مانند صیقل دادن آهنگر، شمشیر را. دیده هاى آنان به نور قرآن جلا داده و تفسیر در گوش هایشان جا گرفته است. در شب جام حكمت را به آن ها مى نوشانند، بعد از این كه در بامداد هم نوشیده باشند»{65}
16. حق یاورى؛ امام صادق (علیه السلام) مى فرماید: «خداوند به وسیله آن ها، امام حق را یارى مى كند»{66}
17. حكمت نورانى؛ از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است: «گویى دل هاى آنان مشعل نورانى است (كان قلوبهم القنادیل)»{67}
با توجه به این روایات، روشن مى شود كه یاران حضرت مهدى (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، داراى چنان ویژگى ها و اوصاف برتر و كم نظیرى هستند كه به حق در این مقام و موقعیت قرار گرفته اند و بدین جهت نقش مهمى در پیروزى آن قیام جهانى خواهند داشت.
.............................................................................................................
{48} مائده 5، آیه 54.
{49} بحارالانوار، ج 52، ص 308.
{50} همان، ص 317.
{51} بشارة الاسلام، ص 220.
{52} كمال الدین، ح 1، باب 31، ح 2.
{53} همان، ح2، ص 378-377.
{54} بحارالانوار، ج 52، ص 308.
{55} همان، ص 307، ح 82.
{56} همان، ص 308.
{57} همان، ص 280،ح 6.
{58} همان، ص 307، ح 82.
{59} یوم الخلاص، ص 224.
{60} بحارالانوار، ج 52، ص 386.
{61} یوم الخلاص، ص 224.
{62} بحارالانوار، ج 52، ص 308.
{63}. یوم الخلاص، ص 224
{64} همان.
{65} بحارالانوار، ج 52، ص 334، ح 64.
{66} همان، ص 308