شما اینجا هستید : بهاییت وحسینعلی نوری1

الف) تولد

میرزا حسین‌علی نوری، ملقب به بـهاءالله که بهاییان شهرت خود را وی گرفته‌اند و او را پیامبر آیین خود می‌شمارند، در دوم محرم سال 1233هـ .ق/ ۱۸۱۷م. در خانه میرزا عباس نوری، از منشیان دربار قاجار در تهران به دنیا آمد.

ب) تحصیلات

وی آموزش­های مقدماتی ادب فارسی و عربی را زیر نظر پدر و مربیان خود گذراند، گرچه خود مدعی است هرگز تحصیلاتی نداشته است و در نامه­ای به ناصرالدین شاه می­نویسد:

من تحصیل علم نکرده‌ام و در مدارس وارد نشده­ام. می­توانید از [مردم] شهری که در آن ساکن بوده‌ام، سؤال کنید.1

ج) فعالیت‌های مذهبی و اجتماعی

وی پس از ادعای بابیت سید علی­محمد شیرازی، به واسطه ملاحسین بشرویه­ای و میرزا محمد، معلم خود، در شمار نخستین گروندگان به باب درآمد2 و از فعال‌ترین افراد بابی شد که بابی­گری را به ویژه در نور و مازندران ترویج می­کرد. برخی از برادرانش، از جمله برادر کوچک­ترش، میرزا یحیی معروف به «صبح ازل» نیز بر اثر تبلیغ او به این مکتب پیوستند.3

بهاءالله به دلیل تلاش برای رهایی قرةالعین، تنها زن عضو «حروف حی» از زندان، که به اتهام قتل عمویش ملامحمد برغانی قزوینی در زندان به سر می­برد و نیز تأمین مخارج اجتماع بدشت4 که در محلی به همین نام گرد هم آمده بودند،5جایگاهی معتبر نزد اجتماع کنندگان یافت.

پس از اعدام سید علی‌محمد باب، امیرکبیر برای فرونشاندن قیام­ها و شورش‌ بابیان، از برخی آنها از جمله میرزا حسین‌علی خواست ایران را ترک کند و به کربلا برود. او در شعبان 1267 هـ .ق به کربلا رفت، 6 ولی چند ماه بعد، پس از برکناری و قتل امیرکبیر در ربیع­الاول 1268هـ .ق و به وزارت رسیدن میرزا آقاخان نوری، ‌به دعوت وی به تهران بازگشت. در تیراندازی بابیان به ناصرالدین شاه در شوال 1268هـ .ق بار دیگر ـ و البته بسیار شدیدتر ـ دستگیری و اعدام بابی­ها آغاز شد.7

حکومت مرکزی بر اساس شواهدی که نشان می­داد میرزا حسین‌علی نوری در طراحی این سوء‌قصد شرکت داشته است، او را دستگیر کرد.8 بهاءالله در لوح شیخ نجفی، خود را از دخالت در ماجرای ترور ناصرالدین شاه تبرئه می­کند،9 ولی منابع بابی مخالف بهاءالله، از جمله خواهر او این مشارکت را تأیید می‌کنند.10

منابع:

1. نک:‌ مقاله شخصی سیاح، ص 62.

2. نک:‌ ح.م. بالیوزی، بهاءالله شمس حقیقت، ترجمه از انگلیسی: مینو ثابت، صص48 ـ 51،

George Roland Publisher.1980.

3. نک:‌ همان، صص 85 ـ 91.

4. نک:‌ همان، صص 259 و 260.

5. نک:‌ نقطة الکاف، صص 240 و 241.

6. نک: مطالع الانوار، صص 580، 584 و 585.

7. نک: همان، صص 590 ـ 592.

8. زعیم الدوله تبریزی، مفتاح باب الابواب، ص 195.

9. نک:‌ لوح شیخ نجفی، ص15.

10. نک:‌ عزیه خانم نوری، تنبیه النائمین، (رساله عمه)، منتشره از سوی مؤمنین به بیان، صص 5 و 6.